Melatonina na włosy: pomoże na siwienie i wypadanie włosów? Innowacje 2024

Melatonina, czyli ten hormon od snu? Dokładnie tak!

Melatonina na włosy, a w zasadzie na skórę głowy stosowana jest od niedawna. Najpewniej w najbliższych latach to się zmieni, gdyż liczne badania pokazują, że jest to niezwykle obiecująca cząsteczka. Może pomóc w opóźnianiu siwienia i zmniejszeniu wypadania dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym. Jest bezpieczna, skuteczna w już w minimalnych stężeniach… to niekwestionowany nadchodzący hit w pielęgnacji włosów!

Melatonina naturalnie w organizmie człowieka syntetyzowana jest głównie w szyszynce – niewielkim gruczole znajdującym się w mózgu. Jak się jednak okazuje, nie tylko tam! Procesy jej syntezy zachodzą równie w innych tkankach, w tym skórze i mieszkach włosowych.

Nie jest to już aż tak zaskakujące, kiedy dowiemy się, że skóra i układ dokrewny (w tym gruczoł: szyszynka) mają wspólne pochodzenie embrionalne. Oba układy wywodzą się z ektodermy, jednej z trzech podstawowych warstw zarodkowych powstających podczas rozwoju zarodka.

Wow, to zaczyna nabierać ciekawego kierunku…

Ale zanim, omówmy sobie pokrótce szlak syntezy melatoniny. Ten hormon jest pochodną największego aminokwasu: tryptofanu. Co dalej? Będzie naukowo, ale możliwie uproszczę i przyda nam się to do zrozumienia tematu!

1. Tryptofan przekształcany w 5-hydroksytryptofan (5-HTP).

2. Następnie zachodzi dekarboksylacja do serotoniny. Ok, w na drodze do”hormonu snu” mamy po drodze “hormon szczęścia” – serotoninę! To dopiero ciekawostka.

3. Następnie potrzebna jest noc lub niski poziom światła. Wtedy serotonina jest przekształcana w N-acetyloserotoninę przez enzym o nazwie N-acetylotransferaza serotoninowa (AANAT).

4. Ostatni etap to O-metylacja N-acetyloserotoniny, prowadząca już do wytworzenia melatoniny.

W punkcie 3. niezbędny jest pewien enzym: AANAT. To właśnie ten enzym wydzielany jest poza szyszynką właśnie w naskórku, skórze i strukturze mieszka włosowego (a także siatkówce oka), gdzie odpowiada za lokalną syntezę naszej cennej melatoniny.

Jak działa melatonina?

Melatonina następnie uwalniana jest do krwioobiegu i wtedy reguluje sen, temperaturę ciała, wydzielanie innych hormonów czy ciśnienie krwi. W mieszku włosowym i skórze działa dodatkowo silnie antyoksydacyjnie, zmniejszając stres oksydacyjny i wspomagając regenerację.

Jak już wcześniej wspomniałam, dla wydzielania melatoniny kluczowa jest ciemność, dlatego warto zadbać o dobrze zakryte okna w sypialni, czy wykorzystać jedwabną opaskę na oczy.

Higiena snu jest szalenie istotna dla naszego zdrowia, a także dla zdrowia włosów, ale to temat na oddzielny wpis.

Dodatkowo, syntezę melatoniny mogą upośledzać niektóre leki, choroby takie jak depresja i cukrzyca, czy przewlekły stres. Zwróćcie uwagę, że wszystkie te sytuacje mogą sprzyjać również wypadaniu, przerzedzaniu się czy siwieniu włosów! Organizm to zbiór naczyń połączonych, a na „jeden” problem, taki jak nadmierne wypadanie włosów, mogą składać się liczne przyczyny.

Najważniejsze, co chciałabym, żebyście zapamiętali: melatonina to silny antyoksydant. Jej działanie antyoksydacyjne można ująć w 3 kategoriach (za PMID: 27500468):

1. Deaktywacja reaktywnych form tlenu (ROS: Reactive Oxygen Species), czyli melatonina to taki nasz saper rozbrajający bomby.
2. Regulowanie aktywności enzymów antyoksydacyjnych, czyli pomocnik innych saperów.
3. Właściwości melatoniny, dzięki którym jej działanie jest tak efektywne: powszechność, występowanie naturalnie w organizmie.

Po pierwsze, melatonina sama w sobie deaktywuje takie reaktywne formy tlenu jak najbardziej niszczycielski rodnik hydroksylowy, czy też nadtlenek wodoru H2O2, który naturalnie występuje w mieszku włosowym.

OK, H2O2 naturalnie wytwarza się w mieszku włosowym, ale jego nadmiar może skutkować zwiększonym wypadaniem, osłabieniem i siwieniem włosów.

Poziom reaktywnej formy tlenu: nadtlenku wodoru H2O2 rośnie w mieszku włosowym z wielu powodów: zaburzenia hormonalne, palenie tytoniu, infekcje, starzenie się, działanie promieniowania UV.

Nadmiar prooksydantów (czyli tutaj: reaktywnej formy tlenu) przy braku równowagi antyoksydantów to definicja stresu oksydacyjnego. Nie chcemy takiej sytuacji, bo wtedy włosy siwieją, wypadają, słabną.

W naszym organizmie aktywnie działają nasi saperzy-ochroniarze: enzymy antyoksydacyjne! Melatonina ma swój udział w poprawnym wydzielaniu dysmutazy ponadtlenkowej, glutationu czy też katalazy, które są właśnie przykładami enzymów antyoksydacyjnych.

Dużo trudnych słów, ale co te enzymy mają wspólnego z włosami?

To teraz krótkie przypomnienie z biologii z liceum, przypomnijmy z czego najbardziej znana jest katalaza.

Po zranieniu się, kiedyś używano na rany wodę utlenioną w celu odkażenia. Mechanizm działania wody utlenionej to podziałanie na ewentualne patogeny reaktywną formą tlenu, która je niszczy.

Następnie – rozkład H2O2 na wodę H2O i tlen O2, żeby nasze zdrowe komórki nie ulegają uszkodzeniu. Aby ten rozkład nastąpił, do akcji wkracza nasz ochroniarz, czyli właśnie enzym: katalaza. Można powiedzieć, że katalaza działa ochronnie na nasze komórki.

Niedobór katalazy występuje w niektórych schorzeniach autoimmunologicznych, na przykład RZS czy toczniu, a także w niedoborach żelaza, cynku czy miedzi.

Znów świeci się lampka, prawka? Dokładnie, we wszystkich tych sytuacjach możemy obserwować osłabienie i wypadanie włosów, nawet w znacznym stopniu.

To teraz połączmy wszystkie informacje.

1. Melatonina działa antyoksydacyjnie i “boostuje” nam inne antyoksydanty, takie jak katalaza, która usuwa nadmiar H2O2.
2. Nadmiar H2O2, czyli reaktywnej formy tlenu, to zwiększony stres oksydacyjny = szybsze starzenie się włosów, siwienie, osłabienie.
3. Redukcja działania oksydacyjnego, dzięki działaniu antyoksydacyjną melatoniną = olbrzymi potencjał na poprawienie gęstości, porostu, długowieczności i wybarwienia włosów.
4. W badaniach melatonina wykazuje korzystne działanie na osoby, których problemem jest łysienie androgenowe. Co ciekawe, działa już w minimalnych stężeniach, 0,1% albo nawet w tak niskim jak 0,0033%.
5. Melatonina zwiększyła również procent włosów w fazie wzrostu (anagenu) w grupie kobiet z łysieniem androgenowym.

Działanie melatoniny brzmi świetnie, czy jest jakieś „ale”?

Jedyne “ale”? Pozytywne wyniki odnotowano po rzetelnym i długotrwałym stosowaniu: raz dziennie przez minimum 90 dni. Ale to chyba nic zaskakującego, jeśli mówimy o wcierkach: regularność i systematyczność to po prostu podstawa.

Melatonina w badaniach wykazała również działanie kojące na skórę poddaną działaniem promieniowania UV i X, co sugeruje pozytywny wpływ na skórę po oparzeniach słonecznych czy radioterapii. Nie bez podstaw melatonina jest już stosowana jako składnik filtrów przeciwsłonecznych i regenerujących kosmetyków do twarzy na noc.

A przecież skóra głowy to też… skóra! Na szczęście udało się już przypomnieć o tym w kwestii peelingów i obecnie nikogo nie dziwi peeling skóry głowy, a półki uginają się od różnorodnych produktów. Teraz czas na kolejną rewolucję: well-aging i antyoksydacja w kontekście włosów.

No dobra, to istnieją jakieś wcierki z melatoniną?

Niewiele i bardzo drogie, na polskim rynku do teraz dostępna była „aż” jedna, w cenie ok. 150 złotych za 50 ml, w dodatku dostępna wyłącznie w gabinetach. A od czego jestem ja, jak nie od upowszechniania najnowszych zdobyczy nauki i receptur, które naprawdę działają w przystępnej cenie?

Właśnie po to powstała wcierka Sleepy Hairy Tale Cosmetics. W mojej marce melatoninę wraz z precyzyjnie dobranym zestawem składników wspomagających jej działanie: peptydami miedziowymi, ekstraktem z lawendy i kwasem hialuronowym. Korzystajcie!

Wcierka Sleepy Hairy Tale Cosmetics z melatoniną to jedna z trzech innowacyjnych wcierek, które wprowadziłam w lipcu 2024. Wśród nowości znalazła się również wcierka postbiotyczna z lizatomi bakterii i wcierka olfaktoryczna Sniffy z Sandalore, który oddziałuje na receptory węchowe Or2AT4 w mieszkach włosowych i skórze. O wcierce olfaktorycznej powstał już wpis, który warto przeczytać z ciekawości, bo to też nowinki w świecie trychologii!

Źródła:

1. Kleszczynski K, Fischer TW. Melatonin and human skin aging. Dermatoendocrinol. 2012 Jul 1;4(3):245-52. doi: 10.4161/derm.22344. PMID: 23467217; PMCID: PMC3583885.
2. Slominski A, Tobin DJ, Zmijewski MA, Wortsman J, Paus R. Melatonin in the skin: synthesis, metabolism and functions. Trends Endocrinol Metab. 2008 Jan;19(1):17-24. doi: 10.1016/j.tem.2007.10.007. Epub 2007 Dec 26. PMID: 18155917.
3. Ferlazzo N, Andolina G, Cannata A, Costanzo MG, Rizzo V, Currò M, Ientile R, Caccamo D. Is Melatonin the Cornucopia of the 21st Century? Antioxidants. 2020; 9(11):1088. https://doi.org/10.3390/antiox9111088
4. Reiter RJ, Mayo JC, Tan DX, Sainz RM, Alatorre-Jimenez M, Qin L. Melatonin as an antioxidant: under promises but over delivers. J Pineal Res. 2016 Oct;61(3):253-78. doi: 10.1111/jpi.12360. Epub 2016 Sep 1. PMID: 27500468.
5. Fischer TW, Burmeister G, Schmidt HW, Elsner P. Melatonin increases anagen hair rate in women with androgenetic alopecia or diffuse alopecia: results of a pilot randomized controlled trial. Br J Dermatol. 2004 Feb;150(2):341-5. doi: 10.1111/j.1365-2133.2004.05685.x. PMID: 14996107.
6. Babadjouni A, Reddy M, Zhang R, Raffi J, Phong C, Mesinkovska N. Melatonin and the Human Hair Follicle. J Drugs Dermatol. 2023 Mar 1;22(3):260-264. doi: 10.36849/JDD.6921. PMID: 36877877.
7. Gupta AK, Talukder M, Bamimore MA. Natural products for male androgenetic alopecia. Dermatol Ther. 2022 Apr;35(4):e15323. doi: 10.1111/dth.15323. Epub 2022 Jan 27. PMID: 35044013.
8. Natarelli N, Gahoonia N, Sivamani RK. Integrative and Mechanistic Approach to the Hair Growth Cycle and Hair Loss. J Clin Med. 2023 Jan 23;12(3):893. doi: 10.3390/jcm12030893. PMID: 36769541; PMCID: PMC9917549.
9. Bonmatí-Carrión MÁ, Rol MA. Melatonin as a Mediator of the Gut Microbiota-Host Interaction: Implications for Health and Disease. Antioxidants (Basel). 2023 Dec 23;13(1):34. doi: 10.3390/antiox13010034. PMID: 38247459; PMCID: PMC10812647.
10. Wang X, Wang Z, Cao J, Dong Y, Chen Y. Gut microbiota-derived metabolites mediate the neuroprotective effect of melatonin in cognitive impairment induced by sleep deprivation. Microbiome. 2023 Jan 31;11(1):17. doi: 10.1186/s40168-022-01452-3. PMID: 36721179; PMCID: PMC9887785.